Windows Lite, driemaal is scheepsrecht?

Alleen zijn die eerdere pogingen voor 'Windows Lite' niet zo succesvol gebleken. Dat weerhoudt Microsoft niet in zijn volharding.

Begin komende maand houdt Microsoft een Surface-event. De Windows-maker onthult dan, op 2 oktober, nieuwe hardware in zijn reeks Surface-producten. Deze reeks is ooit begonnen tablets, maar omvat tegenwoordig ook traditionelere laptops, een 'tabletdocklaptop' die inklikbaar (of juist ontkoppelbaar is) en ook nog een all-in-one desktop met neerklapbaar touch- en tekenscherm. Volgens geruchten zou één van de nieuwe Surface-producten wel eens 'AMD Inside' kunnen hebben en zelfs het debuut brengen van 'Windows Lite', waar al geruime tijd over wordt gespeculeerd.

Omdat het kan, en moet

Windows 10 heeft lang geleden al wel gebroken met de trend van verdubbelde systeemvereisten voor Microsoft-besturingssystemen. Maar toch kan het nog lichter. Of eigenlijk: het moet nog lichter. Want mobiliteit is een cruciale factor in het hedendaagse computergebruik, zie maar smartphones, tablets en ook laptops. En mobiliteit komt neer op omvang (gewicht en dunte) en vooral batterijduur. Hoe dunner, hoe minder batterij. Hoe lichter het OS, hoe dunner de batterij kan zijn.

De tabletoorsprong van de Surface speelt hierbij een belangrijke rol. Het lijkt alweer ver achter ons te liggen, maar de ene Surface-tablet had een aparte, lichte uitvoering van Windows. De RT-variant van Windows 8 brak met het verleden van applicatiecompatibiliteit, ten gunste van lichtere systeembelasting en hogere batterijduur. Sommige pc-producenten gingen erin mee, waaronder Microsofts smartphonepartner Nokia.

Concurrentie afweren

Het RT-avontuur is geen lang leven beschoren. En het is niet bepaald succesvol afgelopen. Een beetje zoals de eerdere light-poging met Windows voor netbooks. Hoewel dat avontuur uiteindelijk een positiever effect heeft gehad. De doorbraak van netbooks met Linux is afgewend, mede door de uiteindelijk ten onder gegane Starter Edition van Windows (XP, en ook nog Vista en 7).

Windows RT heeft de doorbraak van tablets niet kunnen weerstaan, of naar Windows kunnen ombuigen. Maar nu in 2019 zijn Android-tablets wel nagenoeg verdwenen en vormen iPads een eigen high-end markt, waar Windows wel naast kan voortbestaan. Zoals wel vaker is gebeurd met Apple versus Microsoft. Maar de opkomst van Chromebooks nu, en het aanhoudende belang van mobiliteit voor devices, geven Microsoft hernieuwde motivatie voor een Windows Light. Driemaal is scheepsrecht?

Of viermaal?

Hoewel, het is eigenlijk geen driemaal. Want voor ARM-laptops is Windows 10 ook al aangepast, wat beperkingen met zich meebracht. Uiteindelijk bleek er toch niet echt sprake van 'light' te zijn, mede door de noodzaak voor x86-compatibiliteit wat met technisch indrukwekkend werk is toegevoegd. Maar ik herinner me ook nog een light-initiatief van Microsoft meer begin deze eeuw. Voor legacy-pc's in het bedrijfsleven. Computers die (nog) niet waren afgeschreven maar die onder de systeemvereisten voor Windows XP vielen. Ja, toenmalig Microsoft-topman Jim Allchin liet zoiets los waar ik toen bij was. Codenamen Eiger en Monch. Wat is daar ook alweer van geworden?