Bedenken, ontwerpen, maken

Zij hebben er jaren voor gestudeerd, kennen alle voorschriften en normen. Zij weten vast beter dan ik wat een mooi en goed huis is. Maar, ze weten niet wat ík een mooi en goed huis vind. Ze weten wel wat 'we' mooie en goede huizen vinden. Voor wie ontwerpen ze zo’n huis eigenlijk? Voor mij? Voor een soort gemiddelde mens? Voor zichzelf?

Als ik er wat beter over nadenk, dan zou ik willen stellen dat ik best mijn eigen huis zou kunnen bedenken – maar niet ontwerpen. Ik hoef niet zo nodig te berekenen hoeveel een muur moet kunnen dragen, hoeveel funderingspalen er nodig zijn onder het huis, hoe het zit met lichtinval, verwarming en al die andere dingen die een echte architect wél meeneemt in het ontwerp. Ik zou ook niet weten hoe ik een ontwerp moet aanleveren bij de gemeente, de aannemer en bij al die andere partijen die op de hoogte gebracht moeten worden van mijn ‘ontwerp’. Ik zou het natuurlijk allemaal kunnen gaan uitzoeken, gaan leren …

Bij het bouwen van software is het heel normaal dat de gebruikers (bewoners) en de bouwers samen systemen bouwen

Nee, ik moet dat bedenken en ontwerpen maar samen met een architect gaan doen. 'Best of both worlds'. Niet helemaal mijn eigen ontwerp, maar wél de ervaring van een echte architect erbij. Dat wordt een beetje geven en nemen. Ik wil een mooie hoge glazen pui naar de tuin, maar als de architect me vertelt dat het dan binnen een broeikas wordt, dan toch maar niet. Als die architect me dat niet vertelt en ik kan in de zomer mijn huis niet in omdat het daar 45 graden is, dan voel ik me bekocht. Dáár had ik nou juist een architect voor nodig.

Bij het bouwen van software is het ondertussen heel normaal dat de gebruikers (bewoners) en de bouwers samen systemen bouwen. We willen gebruikers als productowner, “de klant in de 'lead'”. Dat levert in eerste instantie enthousiaste gebruikers op, maar wil nog weleens uit de hand lopen. “Ik bedenk wat ik wil hebben en jullie programmeren het”. Natuurlijk kunnen gebruikers systemen (of functionaliteit) bedenken, maar dat is iets anders dan ontwerpen. Systemen ontwerpen is een vak. Een vak waarvoor opleiding en ervaring nodig is. Daarbij leren we ook wat een goed en mooi systeem is; niet alleen technisch, maar ook functioneel. En ja, soms weten we het dan beter dan de gebruiker.

Natuurlijk kunnen gebruikers systemen (of functionaliteit) bedenken, maar dat is iets anders dan ontwerpen

Daar hoort bij dat we soms tegengas geven, terugduwen of zelfs weigeren – al denken we natuurlijk liever gewoon creatief en open-minded mee.