Speel rampenscenario's over cloud en digitale soevereiniteit
Hoe ik door actuele ontwikkelingen over cloud en digitale soevereiniteit moet denken aan de spanning van een vergadering. Eentje in een film, maar wat daar in die vergadering gebeurde mag en moet ook in de echte wereld vaker voorkomen. Rampenscenario's uitwerken, uitspelen. Waarbij winnen ook het inperken van verliezen kan zijn.
vergadering
Hoe spannend kan een film zijn die zich bijna geheel afspeelt in één kamer? Best spannend, zoals The Exorcist (uit 1973) al bewees. Hoe spannend kan een film zijn als die kamer het toneel is van een vergadering? Ook best spannend, zoals 12 Angry Men (uit 1957) toonde. Hoe spannend kan een film zijn als de vergadering in die ene kamer een overheidsvergadering is? Ook zeker spannend, zoals War Book (uit 2014) me tien jaar terug liet ervaren. En daar leg ik de link met digitale soevereiniteit, cloud, IT-afhankelijkheid en het tweede bewind van Donald Trump.
Hoe speelt dit uit?
Aan War Book moest ik denken door een opmerking van gepensioneerd professor Martin Vermeer. "Het is dus duidelijk dat het heel moeilijk en duur is om onder die afhankelijkheid uit te komen. Maar hebben mensen geprobeerd om dit uit te 'gamen' in simulaties of als spel? Bestaat daar materiaal over? Stellen we misschien de verkeerde vraag: 'hoe moeilijk is dit?' wanneer de juiste vraag is 'hoe speelt dit uit wanneer we ons gedwongen zien?' "
Vermeer reageert op een Mastodon-post van security-expert Bert Hubert, voormalig toezichthouder op de geheime diensten. In die post kondigt de kritische techkenner een door hem gecreëerd overzicht van wat er nu gaande is met cloud, overheid, digitale soevereiniteit, en wat daar allemaal mee samenhangt. Dat overzichtsartikel, geschreven in consultatie met aanbieders en gebruikers, is mede voor gebruik in de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS) van de staatssecretaris Digitalisering Zsolt Szabó. (Die ervaren ICT-topman heeft ruim voor zijn politieke aantreden nog geschreven voor AG Connect.)
Afhankelijkheid, risico, anticiperen
Hubert schrijft in zijn aankondigend Mastodon-bericht dat 'We gaan naar de cloud' nogal verschillende betekenissen kan hebben. Uiteenlopend van 'we huren servers in Haarlem' tot 'voortaan doet Amerika onze mail en documenten'. Dat laatste houdt nogal een wat grotere afhankelijkheid en daarmee risico in. "Als ze ons in Amerika niet meer aardig vinden, komt de technologie hier tot stilstand", zei Hubert vorige maand tegen AG Connect-zustertitel Binnenlands Bestuur.
En wat dan? Wat als de cloud (uit)valt? Ik moest dus denken aan die film die me begin 2015 op het puntje van de bioscoopstoel zette. Nou is War Book een stuk fictie maar wél gebaseerd op ware gebeurtenissen tijdens de Koude Oorlog. Het gaat me echter niet om het woordje 'oorlog', hoewel heffingen door Trump wel tot een handelsoorlog kunnen leiden.
Harde besluiten, met harde gevolgen
Het gaat me om het 'uitgamen' dat Vermeer noemt en wat in die 2014-film scherp in beeld wordt gebracht. Wat als dit? Dan dat, met de gevolgen daarvan. Hoe dan? Zo, met de gevolgen dáárvan. Wie krijgt toegang, en waarom? Voor wat wordt capaciteit beschikbaar gesteld? Harde besluiten, met harde, kostbare gevolgen.
In geopolitieke kringen worden rampenscenario's geregeld geoefend. Om daarmee 'handleidingen' of richtlijnen op te stellen die kunnen helpen als een scenario zich daadwerkelijk voordoet. Regeren is immers vooruitzien.
Ga spelen!
Maar ook zakendoen is vooruitzien. En dan niet alleen naar zakelijke zaken als omzet, winst, inkoop, afzet en marktkansen. Ook investeringen en anticiperen op risico's horen erbij. Hebben CIO's, CTO's, CEO's en andere topbestuurders al eens een 'war game' gespeeld met het scenario dat hun ICT - al dan niet flink in de cloud - wordt geraakt? Ik roep op om dat toch echt te doen, niet alleen nu maar regelmatig.
Reacties
Om een reactie achter te laten is een account vereist.
Inloggen Word abonnee