Politievrijwilligers helpen met aanpak cybercrime

Hoewel de politie de komende jaren 145 speciale cyberagenten en honderden IT-specialisten wil aannemen, is er ook behoefte aan extra ogen en oren van buiten. Het korps zet daarom sinds december getrainde politievrijwilligers in om onderzoek te doen op het dark web.
Het dark web is een deel van het internet dat voor veel gebruikers onbekend is, en waar deels illegale activiteiten plaatsvinden. Anonieme verkopers bieden er onder andere kinderporno, wapens en drugs aan. Speciale cybereenheden van de politie houden zich bezig met het dark web, maar moeten hun aandacht ook richten op andere IT-zaken als phishing en het ongevraagd verspreiden van naaktfoto’s.

Experiment is net begonnen

Vrijwilligers moeten agenten helpen met het opsporen van mogelijk criminele activiteiten op het dark web. Het experiment startte vorige maand met veertien vrijwilligers die opsporingsbevoegd zijn en een speciale training gekregen hebben voor hun ‘cyberwerkzaamheden’. Een politiewoordvoerder laat desgevraagd weten dat er in Nederland nu zo’n twintig vrijwilligers worden ingezet op cybergerelateerde zaken, naast hun andere werkzaamheden als politievrijwilliger. De meeste personen hielpen de politie namelijk al op andere manieren.

Theo van der Plas, bij het korps verantwoordelijk voor digitalisering en cybercrime, liet in december weten dat zo’n tweehonderd politievrijwilligers beschikken over relevante ICT-kennis en expertise. Het korps gaat de ‘reguliere kanalen’ gebruiken om bestaande en potentiële nieuwe helpende handen te attenderen op de mogelijkheden als ‘specifieke cybervrijwilliger’, legt een woordvoerder uit.

Vrijwilligers mogen geen gevaarlijke werkzaamheden doen

Wat die mogelijkheden zijn, is niet helemaal duidelijk. De woordvoerder zegt dat de politie ‘op voorhand in zijn algemeenheid geen werkzaamheden uitsluit’. Gevaarlijke en hele specifieke werkzaamheden, waaronder de aanpak van kinderporno, mogen niet door vrijwilligers worden gedaan. De politie heeft hier gespecialiseerde teams voor. Van der Plas zei in december dat hij graag ‘experts van buiten’ in speciale trajecten aan de slag laat gaan voor de politie. Hij waarschuwde hierbij wel dat het korps de veiligheid en commerciële belangen goed in de gaten moet houden.

Volgens een woordvoerder bieden mensen zich spontaan aan om cybervrijwilliger te worden. Hoeveel helpende ‘cyberhanden’ de politie wil aantrekken, kan ze niet zeggen. ‘’Dit is afhankelijk van zowel het aanbod als het absorptievermogen van de organisatie. Inzet van vrijwilligers kost ook capaciteit in de vorm van begeleiding, aansturing, etc.’’ Het korps doet hier dit jaar ervaring mee op om een beter beeld te kunnen vormen.  

In 2012 experimenteerde de politie ook al met het inzetten van cybervrijwilligers. Het korps ondervond destijds grote problemen bij het werven van IT-specialisten en schakelde getrainde burgers in om cybercrime te bestrijden.