Felienne Hermans wint Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek

Hermans doet al jaren onderzoek naar programmeren voor iedereen, en dat werk kwam vorig jaar samen in de taal Hedy. Ze omschreef de taal in een interview met AG Connect als een soort ‘baby Python’. Via de taal kunnen kinderen namelijk stapsgewijs met Python leren programmeren.

“We merkten dat als kinderen leren programmeren, ze direct aan heel veel dingen tegelijkertijd moeten denken. Wil je bijvoorbeeld een programma een regel tekst toont, dan moet je de ‘print’-functie kennen, maar ook weten dat de tekst die getoond moet worden tussen enkele aanhalingstekens en ronde haakjes moet staan”, aldus Hermans destijds. “Er komt heel veel tegelijkertijd op ze af, waardoor ze weleens delen vergeten. Dat is erg frustrerend voor ze.”

Voor Hedy keek Hermans naar hoe kinderen leren schrijven. Bij dat proces leren kinderen eerst losse letters te schrijven, dan volledige woorden en pas daarna volgen zinsopbouw en interpunctie. Hedy gebruikt eenzelfde principe: kinderen leren aan de hand van niveaus programmeren. Per niveau komt er een regel bij. “Zo bouwen we per level de taal op. Heb je alle levels gehad, dan kun je in Python programmeren.”

130.000 programma’s gemaakt

Het concept – wat Hermans ‘gradual programming’ noemt – blijkt een succes. “In iets minder dan een jaar tijd zijn al 130.000 programma’s gemaakt. Dat is ontzettend gaaf. En je ziet dat onze filosofie werkt: 20 procent van de programma’s hebben een fout. Kijk je naar ‘grote mensen’-programma’s, dan heeft de helft een fout. Het is dus echt makkelijker om te leren dan gewoon Python”, vertelt Hermans nu.

Hedy maakt programmeren echter niet alleen makkelijker, maar bevat ook onderzoekscomponenten. “In eerste instantie heb je een didactische vraag: wat moeten die losse stappen precies zijn? Wat is een te grote of een te kleine stap? In welke volgorde leer je principes aan?”

Daarnaast zit er een technisch onderzoekscomponent aan gradual programming. “Dat je iets makkelijk maakt voor een gebruiker, kan technisch heel moeilijk zijn. Wij hebben een taal die fundamenteel anders is dan andere talen. Een normale taal heeft één grammatica, maar wij hebben per lesdeel een grammatica. Die moeten wel op elkaar aansluiten.”

Hedy verder ontwikkelen

Gradual programming is bovendien niet alleen geschikt voor Python, maar voor iedere taal in te zetten. Zo had Hermans een afstudeerder die het concept toe gaat passen op de Workshop-taal van het spel Overwatch, waarmee spelers hun eigen levels kunnen bouwen. “Het staat eenieder vrij om dit voor andere talen te implementeren. Graag zelfs!”

Ook de ontwikkeling van Hedy zelf staat niet stil. Winnaars van de Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek ontvangen een geldbedrag van 50.000 euro, en Hermans wil dat geld allemaal in Hedy stoppen.

“Ik ben nog aan het bedenken wat het meest waardevol is. Misschien huur ik wel een interaction designer in, die meer naar de workflow kijkt. Of het wordt een programmeur die nieuwe features toe kan voegen, of een junior onderzoeker. Uiteindelijk willen we namelijk ook naar scholen en in de klas kijken hoe kinderen reageren.”