Verouderd IT-systeem Belastingdienst blijft nog jaren in de lucht

Dit komt naar voren uit antwoorden op Kamervragen, die CDA-Kamerleden Inge van Dijk en Evert Jan Slootweg hebben gesteld naar aanleiding van mediaberichten dat de overheidsfinanciën in gevaar zijn door de verouderde ICT van de Belastingdienst. Staatssecretaris Marnix van Rij, van Fiscaliteit en Belastingdienst, spreekt die nieuwskop echter tegen.

‘Achter de hand’

“De vrees dat de continuïteit van de belastingheffing op het spel staat is ongegrond”, sust de bewindsman. “De oudere systemen zijn in de basis stabiel, maar aanpassingen van deze systemen is complex en vergt meer tijd. Op 20 februari jl. stuurde ik uw Kamer een brief over de ICT bij de Belastingdienst. In die brief heb ik aangegeven dat de Belastingdienst een Meerjarenportfolio (MJP) heeft opgesteld waarin het moderniseren van systemen ook de komende jaren ruimte krijgt.”

De staatssecretaris schrijft dat de modernisering van de systemen van loon- en inkomensheffing in 2018 is gestart en dat die projecten in het MJP hoge prioriteit hebben. Daarnaast heeft de Belastingdienst nog twee maatregelen “achter de hand”. De eerste is de mogelijkheid om het contract met de leverancier van het oude platform Cool:Gen te verlengen, “zodat oude systemen langer gebruikt kunnen worden”. De tweede is dat er na 2026 nog medewerkers bij de Belastingdienst zijn die kennis hebben van de oude systemen.

2024 (en 2032)

Het jaartal van 2026 speelt hierbij omdat dan de ondersteuning voor Cool:Gen zou worden beëindigd. Van Rij stelt echter, op basis van de door hem genoemde twee maatregelen, dat het niet klopt dat Cool:Gen vanaf eind 2026 niet meer technisch wordt ondersteund. “Wat het wel betekent is dat Cool:Gen een oude programmeertaal is en dat er  steeds minder medewerkers zijn die met Cool:Gen kunnen werken. Hierdoor zal het op termijn steeds meer moeite kosten om onderhoud op de systemen te doen. ”

Volgens de huidige planning moet belastingjaar 2024 zónder dat oude systeem worden uitgevoerd. Maar Cool:Gen blijft daarna nog wel “op de achtergrond” draaien, geeft de staatssecretaris aan in zijn antwoorden. “Omdat we tot acht jaar terug in de aangiftes moeten kunnen kijken vanwege mogelijke naheffingen”. De uiteindelijke uitfasering zou daarmee dus op 2032 komen te staan.

Ook na 2026

Van Rij verzekert ook dat er mitigerende maatregelen zijn genomen “om risico’s voor de continuïteit zo klein mogelijk te houden”. Hij schrijft dat de externe leverancier heeft bevestigd “dat er ondersteuning zal zijn, ook als dat na 2026 nodig is”. Ondertussen is de geplande vernieuwing van het ICT-systeem voor de inkomstenbelasting al met een jaar uitgelopen. Het risico bestaat dat dit nog verder uitloopt.

Volgens de verantwoordelijke staatssecretaris valt dat risico wel mee. “De planning voor de afronding van de modernisering van applicaties die werken met Cool:Gen is voorzien eind 2026 (met 2024 als het laatst te behandelen belastingjaar) en is op dit moment nog steeds haalbaar.” Het eerder opgelopen uitstel verklaart hij vanuit het aantal geplande dagen voor ICT-aanpassingswerk per jaar. Dat tijdsbudget is opgesoupeerd door niet-gepland werk om het Box 3-herstel tijdig uit te voeren. Daardoor heeft “niet al het geplande vernieuwingswerk” plaats kunnen vinden.