Governance out of control

Deze visie op governance roept meer vragen op dan ze beantwoordt. Is dit soort eenzijdige governance geschikt voor deze turbulente tijden? Dient governance ook niet om ruimte te creëren voor innovatie? Hoe functioneert governance als de organisatie meer en meer onderdeel uitmaakt van een ecosysteem? Hoe richt je governance in voor een agile project?

Het begrip governance, zoveel is duidelijk, is aan herijking en vooral verrijking toe. Als we het loskoppelen van de hiërarchische relatie van control uitoefenen maar definiëren als een betekenis scheppend kader om met elkaar om te gaan, zetten we een hele stap in de goede richting. Dan kunnen we een beroep doen op inzichten uit het organisatieontwerp, de filosofie en de politicologie, om maar enkele disciplines te noemen. Daar leren we dat er drie fundamentele modi van omgang zijn: eenzijdig afhankelijk (regiemodel, middels beheersing), wederzijds onafhankelijk (marktmodel, middels formeel of informeel contract) en wederzijds afhankelijk (partnermodel, middels zorg en vertrouwen).

Als we governance volgens deze driedeling benaderen, wordt het een veel flexibeler en nuttiger begrip. Dan ontstaat er ruimte voor situationele governance: op elk moment en in elke situatie kiezen we voor de gepaste combinatie van deze drie invalshoeken (control – contract – trust). Zo zal een scrum project door de bank genomen gebaat zijn bij een hoge mate van trust, wat geregeld botst tegen de ingeslepen cultuur van control denken.

Het belangrijkste is dat we beseffen dat geen van de drie modi alleen (zelfs niet twee van de drie) zaligmakend is en dat geregelde herijking op zijn plaats is. Wie over governance nadenkt, doet er goed aan uit te gaan van een weloverwogen balans tussen deze drie modi. Goede governance is situationele governance.