Commerciële omroepen in beweging

Voor NPO Start Plus moet de kijker nog een extra abonnement afsluiten.

In 2013 schreef ik in dit blad de column ‘Publieke omroepen in beweging’, waarin ik beschreef hoe IT-innovaties uitmonden in nieuwe modellen zoals online streaming, on demand en internetradio waardoor nieuwe spelers in feite de rol van bestaande omroepen overnemen.

Vier jaar verder zien we rond dit fenomeen een in het oog springend voorbeeld hiervan als we kijken naar de dalende populariteit van de publieke radiozender NPO 3FM. Zenders als Radio 538 (met inmiddels een groter marktaandeel dan NPO Radio 1 en NPO Radio 2), Slam!, Qmusic, Radio Veronica, Radio 10, e.d. trekken in rap tempo de luisteraars van NPO 3FM naar zich toe. Ook deze omroepen voldoen trouwens aan de algemene doelstellingen van de publieke omroepen zoals verwoord in de begroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen te weten: ‘een gevarieerd en kwalitatief hoogwaardig media-aanbod dat toegankelijk blijft voor alle lagen van de bevolking’. Alleen zijn het geen publieke omroepen maar private zenders.

Disrupties die Hilversum op zijn grondvesten doen schudden

Wat betekent dit voor NPO 3FM dat haar marktaandeel de afgelopen jaren heeft zien halveren naar nog maar 4,8 procent?  Het inhoudelijke oordeel ligt vanzelfsprekend bij de politiek en niet bij ondergetekende. De kille cijfers leren ons echter dat de luisteraar steeds vaker kiest voor niet-publieke omroepen die in hun behoeften voorzien. Hetzelfde geld voor televisie. Netflix, Amazon en Hulu zijn contentreuzen die de komende jaren hun footprint alleen maar zullen vergroten. Niet alleen met hun eigen content, maar mogelijk ook met een ‘Made in Holland’ aanbod.

De titel van de column uit 2013 ‘Publieke omroepen in beweging’ is vier jaar later nog volledig actueel. De ontwikkelingen rond supersnel breedband, het grote geld van overzee met kwalitatief aansprekende en hoogwaardige series en de emancipatie van de kijker en luisteraar op basis van technologische ontwikkelingen; het zijn stuk voor stuk disrupties die Hilversum op zijn grondvesten doen schudden. Over vier jaar zal ik wederom dit fascinerende onderwerp oppakken in een column. Ben heel benieuwd naar hoe het kijk- en luistergedrag van de consument in een grenzeloze digitale wereld zich dan heeft ontwikkeld.