CIO aan het woord: Sjoerd Blüm

Hoe ziet het takenpakket van de IT-afdeling op Schiphol eruit?

“Het leuke van Schiphol is dat het bedrijf ontzettend veel gezichten heeft, omdat we veel verschillende dingen doen. Natuurlijk is er het aviation-proces – het primaire proces dat iedereen als passagier kent – dat draait om het aankomen en vertrekken van vliegtuigen. Maar wij verhuren ook gebouwen, baten winkels uit en ook parkeren is voor ons van groot belang. De allerhande stafafdelingen die je zou verwachten, hebben we ook. Vanuit het IT-perspectief gezien hebben we dus een hele brede applicatieportefeuille waar je waarde uit wilt halen voor ongeveer iedereen in het land. Je hebt daarin dus ook een mix van wat je ‘traditionele IT’ zou kunnen noemen die gewoon 24/7 ‘always on’ is, en de sterk vernieuwende technologie waar we op nieuwe terreinen werken. Zo hebben we op Schiphol bij de veiligheidscontrole voor reizigers die naar een niet-Schengenbestemming vliegen, nu ook CT-scans waarbij vloeistoffen en elektronica gewoon in de tas kunnen blijven. Die vind je alleen nog op Schiphol.”

Wat motiveert de IT-afdeling?

“Onze belangrijkste leidraad is dat wij dingen met technologie makkelijk willen maken; make it easy. We willen oplossingen bieden waar onze passagiers, airlines, huurders, concessionarissen en medewerkers iets aan hebben. Maar als je zaken echt makkelijk wil maken, dan doen die dingen het ook flawless en heb je een hele goede performance. Dat betekent dat je het op je technologielaag ook makkelijk moet maken, make IT easy. En makkelijke technologie moet het altijd doen, en daar moet je alle kanten mee op kunnen: een reliable en agile infrastructuur dus. Technologie gaat vooral over mensen, dus ook in je organisatie moet je weer dat ‘makkelijk’ nastreven. Dat kun je alleen doen door voor de beste mensen te gaan.”

Wat zijn de trucjes om dit als CIO voor elkaar te krijgen?

“Trucjes werken niet. Je moet menen wat je doet. Ik denk dat je in tijden van nu je er met je leiderschap vooral moet zíjn. De enige opdracht die ik heb, is zorgen dat mijn teams het werk voor elkaar krijgen. Het is een illusie dat ik een-op-een aangehaakt kan of moet zijn. Mijn taak is om een punt aan de horizon te zetten waar al die mensen met hun kennis en kunde naartoe bewegen en dan zorgen dat er een optimale setting is waar zij kunnen functioneren. Dus van het traditionele plaatje waarin de manager wordt gedragen door zijn team, naar het continu uitstralen van ‘we zitten hier samen in, hoe kan ik bijdragen aan jouw succes?’ Daarmee geef je een stukje zelforganisatie en verantwoordelijkheid aan mensen. Dat is dus niet vrijblijvend en daar spreek je je mensen op aan: of het voor hen helder is waar we naartoe moeten, en of je nog ergens bij kunt dragen om daar te komen. Gelijkwaardig, open en transparant zijn is denk ik de manier om deze grote groep, die met zoveel verschillende IT bezig is, op de juiste koers te houden.”

Waar ben je trots op?

“Wat leuk is, is dat Schiphol nu meer naar een datahub overgaat. Al die stromen die op Schiphol bij elkaar komen, hebben ook een datacomponent in zich zitten. Met het neerzetten van een smart datahub maken we de data inzichtelijk. We bundelen die inzichten tot API’s en zetten daarmee een mooi API-platform neer. We krijgen inmiddels al meer dan een miljard calls per jaar op die API’s. En ik zie elke call op een API toch als iemand die een stukje info over Schiphol wil hebben. Het constante zorgen dat die calls up-to-date, voorzien van de juiste info en op een gecontroleerde manier worden gedaan, dat is wel iets waar ik trots op ben.”

“We maken Schiphol ook slimmer. Het vliegveld bestaat ruim honderd jaar, en bestaat uit enorm veel verschillende gebouwen en plekken. Waar wij nu mee bezig zijn, is dat we al die assets smart maken, ook in de terminal. Zo waren we de eerste luchthaven die een privaat Lora-netwerk heeft neergezet. Daardoor creëren we ook weer heel veel nieuwe mogelijkheden om assets te volgen door die processen – die leiden uiteindelijk weer tot waarde – te optimaliseren. In IT-termen gesproken zetten we eigenlijk gewoon een hele platforminfrastructuur naast onze bestaande infrastructuur. Dat soort processen zijn dingen waar ik heel trots op ben.”

Waar lig je wakker van?

“De groei van technologie is enorm. Dat brengt uitdagingen met zich mee. Je moet bijvoorbeeld de mensen vinden die de techniek kunnen maken, in een steeds moeilijker wordende markt. Ook moeten je gebruikers er op de goede manier mee omgaan, zodat ook de waarde eruit gehaald wordt. En je moet je eigen mensen ook beschermen. Waar de vraag groter is dan het aanbod, moet je zorgen dat je een goede prioritering hebt. In een setting als deze, die onwijs dynamisch is, zijn mijn zorgen vooral: hoe haal ik vandaag en morgen de goede mensen binnen? Maar daarin is dus ook het beschermen van je mensen een uitdaging. Als ze te veel hooi op hun vork nemen, gaat het mis in de balans tussen kwaliteit en kwantiteit.”

“Een belangrijke opdracht voor mij ligt ook aan de gebruikerskant. Op de beperkte postzegel waar we ook nog eens druk bouwen, moet ik alle ‘Schiphollers’ laten denken van bricks to bites. Als ik dat goed doe, is dat ook meteen een bescherming van je mensen.”

Hoe zie je de toekomst?

“Het maximale uit data en technologie halen, wordt onderdeel van het primaire proces. Mijn opdracht is om de businessspecifieke IT te brengen naar de plek waar de business ermee werkt. IT anywhere. Als ik dat dan integreer tussen business en IT, dan blijf ik als CIO verantwoordelijk. Zo creëer ik vrijheid binnen kaders en vakmanschap binnen gildes. Wat ik verwacht dat er met de IT-afdeling gaat gebeuren, is dat die in headcount kleiner wordt. Maar alleen maar omdat er nog meer IT gedaan gaat worden als onderdeel van het primaire proces. Dan is IT dus niet meer iets wat een collega-afdeling voor je doet, maar iets wat geïntegreerd zit in dagelijkse bezigheden. Alles tot en met de gedeelde platformen neemt men van de centrale IT. Daar zit de scale. In de geïntegreerde business-IT zorg je dat je kaders stelt die niet ter discussie staan en waarbinnen iedereen voldoende vrijheid heeft om zijn ding te doen. In gildes van mensen die vergelijkbaar werk doen op verschillende plekken binnen het bedrijf, zorg je dat zij elkaar actief opzoeken, zodat je binnen die vrijheid ook nog keuzes maakt en met elkaar optrekt. Dat is waar we naartoe gaan, en dat zorgt voor iemand in mijn rol dat als je dat doet, je het meest bent toegerust op een toekomst waarvan nog niemand weet wat hij brengt.”