AI-project Stargate zet aan tot denken over AI-macht

Het Stargate Project lijkt al ruim een jaar in de maak en is – toevallig of niet – aangekondigd in de eerste week van Donald Trumps tweede presidentschap. Volgens Trump moet Stargate de Amerikaanse AI-infrastructuur naar een hoger niveau tillen, om de Verenigde Staten zo het leidende land op AI-vlak te houden. Dat is onder meer belangrijk voor het waarborgen van de nationale veiligheid en het aanjagen van economische groei, stellen Trump en topmensen van betrokken bedrijven als OpenAI en Oracle.

De Chinese AI-startup DeepSeek schudde de AI-wereld kort erna flink op, door te claimen dat zijn taalmodel bijna net zo goed werkt als dat van OpenAI maar veel goedkoper in gebruik is. De impact van DeepSeek op de AI-industrie is echter nog niet te overzien.

Traa noemt de doelen van Stargate Project ambitieus, maar wijst ook op risico’s. Hij zegt: ‘Een project van deze schaal concentreert macht bij een handvol organisaties. Dit vergroot niet alleen de economische ongelijkheid binnen de Verenigde Staten, maar kan ook leiden tot een onevenredige controle over kritieke AI-technologie door een paar spelers. Op globaal niveau lopen we het risico dat AI wordt ingezet als geopolitiek wapen, waarbij landen hun invloed willen uitbreiden via technologische dominantie. Zonder internationale samenwerking en transparante regelgeving kan dit leiden tot een gevaarlijk instabiele wereldorde’.

Europese wetgeving

Internationaal samenwerken op AI-vlak kan lastiger worden door toenemende en verschillende AI-wetgeving. Waar de VS het gebruik van AI aanjagen om hun internationale machtspositie te versterken en economische groei te stimuleren, is de Europese Unie terughoudender in het gebruik van AI. De EU heeft dan ook de EU AI Act aangenomen, bedoeld om AI strikt te reguleren en ethische vraagstukken te waarborgen. Trump heeft al aangegeven de EU-wetgeving rondom big tech te streng te vinden.

Vraagstukken

Alle betrokken landen doen er volgens Traa goed aan om zich te buigen over vier vraagstukken: het ontwikkelen van eerlijke en inclusieve AI-toepassingen, een plan maken om de impact van AI op de arbeidsmarkt op te vangen, het energieverbruik van AI (in datacenters) terugdringen en transparantie en ethische normen in AI-systemen bouwen.