EU onderzoekt mainframepraktijken IBM

T3T spande eerder in de Verenigde Staten al een rechtszaak aan tegen IBM. Het Amerikaanse ministerie van Justitie onderzoekt deze zaak nog. Een andere Amerikaanse leverancier van emulatiesoftware, Platform Solutions, stapte eveneens in de VS naar de rechter en deed zijn beklag in Brussel. Platform Solutions is uiteindelijk door IBM overgenomen.

De Europese Commissie opent zijn tweede onderzoek naar IBM op eigen initiatief. Het onderwerp is in dit geval of IBM concurrerende aanbieders van onderhoudsdiensten voor mainframes tegenwerkt. In het bijzonder maakt de Commissie zich er zorgen over dat IBM de toegang tot reserveronderdelen – waarvoor het de enige leverancier is – heeft beperkt of vertraagd.

IBM op zijn beurt heeft TurboHercules en T3T beschuldigd van ‘softwarepiraterij’. Volgens de computerfabrikant proberen de twee bedrijfjes met hulp van de toezichthouders en marktpositie te verwerven die ze niet op eigen kracht hebben verdiend. Hoewel IBM meent dat de aanklacht iedere grond mist, belooft het bedrijf “volledig mee te werken” met het onderzoek van de Europese autoriteiten.

Verder stelt IBM dat de beschuldigingen van de kleine aanbieders zijn ingefluisterd door sommige van zijn grootste concurrenten. Met name Microsoft zou op deze manier de hegemonie van het Wintel-platform - Windows als besturingssysteem, Intel voor de microprocessors - op de servermarkt willen verstevigen.

Het instellen van formele antitrustonderzoeken betekent nog niet dat IBM al schuldig is bevonden. Wel duidt het erop dat de EU de beschuldigingen van anticoncurrerend gedrag uiterst serieus neemt. De Europese Commissie wijst erop dat met de verkoop van hard- en software voor mainframes 8,5 miljard euro per jaar is gemoeid, waarvan 3 miljard euro in Europa.

Kern van beide onderzoeken is of IBM de levering van zijn hardware en software legaal heeft gekoppeld. Uit Europese jurisprudentie blijkt dat er wettelijke grenzen zijn aan de manier waarop een bedrijf een dominante positie in bepaalde producten mag uitbuiten om verwante producten te verkopen. Een printerfabrikant mag klanten bijvoorbeeld niet dwingen alleen gebruik te maken van zijn inkt- of tonercartridges.