Auteursrecht op met AI gemaakt stripboek weer ingetrokken

Kunstenaar Kris Kashtanova schreef het stripboek Zarya of the Dawn zelf, maar liet de tekeningen maken door Midjourney, een commerciële dienst voor beeldsynthese met AI. Wel maakte de kunstenaar de artistieke keuzes op basis waarvan de afbeeldingen gegenereerd werden en bepaalde ze de layout van het stripboek.

Vorig jaar vroeg zij auteursrechten aan op het stripboek, die ze in september 2022 ook kreeg. Bijzonder, want het was voor zover bekend de eerste keer dat kunst die met behulp van AI gemaakt werd auteursrechten kreeg. Maar nu stelt het Amerikaanse Copyright Office dat de registratie in zijn huidige vorm nooit uitgegeven had mogen worden, zo schrijft Ars Technica. Auteursrechten kunnen namelijk alleen uitgegeven worden voor werken die door mensen gemaakt zijn.

Niet genoeg input van maker

Volgens de Amerikaanse auteursrechtenorganisatie had Kashtanova in haar aanvraag niet aangegeven dat de beelden met AI gemaakt zijn. Dat ontdekte de organiatie later pas via berichten op sociale media van de kunstenaar. In oktober liet het auteursrechtenbureau aan Kashtanova weten dat het van plan was om de registratie stop te zetten, tenzij ze extra informatie kon aanleveren waarmee aangetoond werd waarom de registratie niet stopgezet moest worden.

Kashtanova reageerde via haar advocaat met het argument dat zij ieder onderdeel van het werk bedacht en gemaakt heeft en dat Midjourney slechts een hulpmiddel was. Maar die argumentatie was voor het Copyright Office niet goed genoeg. In het regelement van de organisatie staat namelijk dat het geen werken registreert die geproduceerd zijn door een machine of door een mechanisch proces dat willekeurig of automatisch opereert, zonder enige creatieve input of interventie door een menselijke maker.

"Hoewel ze claimt dat ze de structuur en content van ieder plaatje heeft aangestuurd, maakt het proces dat in de brief van Kashtanova beschreven wordt duidelijk dat traditionele elementen van auteurschap in de beelden niet door Kashtanova, maar door Midjourney gemaakt werden", aldus de organisatie. 

Nieuwe registratie

Toch is het niet zo dat er helemaal geen auteursrechten op het stripboek zitten. Het Copyright Office gaat een nieuwe registratie uitgeven voor het stripboek, maar die alleen de tekst en de indeling van beeld en tekst omvat. De beelden zelf, die dus door AI gemaakt zijn, worden niet meegenomen in de registratie en zijn dus niet auteursrechtelijker beschermd. 

Kashtanova is teleurgesteld in het besluit, maar ook tevreden, zo laat ze in een bericht op Instagram weten. Ze ziet het namelijk als goed nieuws dat het verhaal en de indeling van de beelden wél door auteursrechten beschermd worden. "Dat omvat veel toepassingen voor de mensen in de AI-kunst."

Toch vindt ze het wel jammer dat de Copyright Office het niet met haar eens is dat de beelden een direct gevolg zijn van haar creativiteit "en daarom onder het auteursrecht vallen". "Ik denk dat het fundamenteel is dat we begrijpen dat de output van een Generative AI-model direct afhankelijk is van de creatieve input van de artiest en niet willekeurig is." De kunstenaar gaat nog met haar advocaten bekijken of ze dit beter kan uitleggen aan het Copyright Office, in de hoop ook voor dit deel nog een registratie voor auteursrechten te bemachtigen.