Rekenkamerrapport roept verdeelde reacties op

Maar wie ziet er op toe dat dat ook gebeurt en dat die regels worden nageleefd? Ik snap best dat je een Amerikaanse Clinger Cohen-Act niet een-op-een over kunt nemen. Maar de kerngedachte dat je een verdeling in verantwoordelijkheden maakt tussen decentrale organisatieonderdelen en een overkoepelend regieorgaan, die kun je toch niet zomaar negeren? In het bedrijfsleven zie je toch ook dat een concern als de Stork heel verschillende bedrijven omvat, maar z’n innovatiebeleid wel op centraal niveau bij de raad van bestuur belegt.”

Daan Rijsenbrij, vrij gevestigd consultant en pionier op het gebied van IT-architectuurdenken in Nederland, noemt het rapport ‘een lauwe aangelegenheid’. Als resultaat van de onderzoeken bij de vijf uit de hand gelopen projecten had hij graag ‘een concrete opsomming’ gezien van de geconstateerde feiten, conclusies en aanbevelingen. “Dit is niet te vinden, noch de maatregelen om de nuchterheid en zakelijkheid bij de overheid ten aanzien van IT te herstellen. Het rapport lijkt nu meer een verzameling van goedbedoelde theorieën uit allerlei tekstboeken in plaats van een praktische aanbeveling hoe de overheid professioneler met IT dient om te gaan. (...) De Algemene Rekenkamer heeft jammer genoeg verzuimd op te merken dat de opdrachtgever een architect nodig heeft om voor haar dat beeld te ontwikkelen. Dit feit is recentelijk al wel onderkend bij de Belastingdienst door de oprichting van ICTRA (ICT Regie en Architectuur).”

De ministers van BZK, Financiën en LNV geven in een eerste reactie aan nog ‘op onderdelen’ van mening te verschillen met de Algemene Rekenkamer, maar de algemene conclusies en aanbevelingen in het rapport op hoofdlijnen te onderschrijven. Minister Gerda Verburg van LNV zegt zich aangesproken te voelen door de maatregelen die de Algemene Rekenkamer voorstelt om de betrouwbaarheid en vergelijkbaarheid van projectinformatie te verbeteren. Ze deelt ook de opvatting dat het gezien de bevindingen van de Rekenkamer niet erg zinvol zou zijn nog een uitvoerig Rijksbreed onderzoek te doen naar wat er misging bij alle projecten sinds 2000, zoals in de Tweede kamer is voorgesteld.

Minister Wouter Bos van Financiën zegt de noodzaak van de CIO-functie en portfoliobeheer te onderschijven en meldt dat de Belastingdienst inmiddels is uitgebreid met een portefeuillehouder ICT-architectuur. “Bovendien wordt daar een team gevormd die het MT op ICT-gebied ondersteunt”.

De voor ICT coördinerende minister Guusje ter Horst van BZK geeft aan nog wat meer tijd nodig te hebben voor een reactie, waarbij ze dan ook in zal gaan op de kosten van ICT-projecten, de besturing en het gebruik van de Gateway Systematiek.

ICT-office ziet in het rapport van de Rekenkamer erkenning van het standpunt dat de overheid als opdrachtgever ‘eigenaar’ van het IT-probleem is en zelf ‘moet zorgen voor heldere kaders en afspraken met de ICT-leverancier’. In een persbericht benadrukt branchevereniging dat ‘vertrouwen en een goede samenwerking tussen overheid en ICT-bedrijfsleven eveneens belangrijke succesfactoren’ zijn. De uitkomsten van het totale Rekenkamer-rapport ziet ICT~Office als ‘een aansporing om het lopende samenwerkingsprogramma met de rijksoverheid krachtig voort te zetten’.