Top 500: High Performance Computing slaat nieuwe richtingen in

In de 60e editie van de supercomputer Top 500-ranglijst behoudt de Frontier-machine van Oak Ridge National Laboratory (ORNL) de toppositie met een HPL-benchmarkscore van 1,102 exaflop/s (floating point operations per seconde), hoewel er het afgelopen halfjaar niets aan het systeem is veranderd. Desondanks is de Frontier nog altijd drie keer zo snel als de nummer twee op de lijst, de Fugaku van het RIKEN Center for Computational Science (R-CCS) in het Japanse Kobe, die een HPL-score heeft van 442 petaflop/s.

De Finse LUMI - die in juni verrassend binnenkwam op nummer drie - behoudt die positie dankzij een flinke uitbreiding waardoor de HPL-score nu uitkomt op 309 petaflop/s.

Kwantumcomputer als coprocessor

LUMI kwam begin deze maand in het nieuws doordat het Finse onderzoeksinstituut VTT er een kwantumcomputer aan heeft gekoppeld die als een soort coprocessor de taken kan uitvoeren waar kwantumcomputers goed in zijn, zoals massaal parallelle verwerking.

Die aanpak volgen meer partijen. Zo kondigde Dell deze week tijdens de SC22-conferentie in Dallas aan zijn aanbod in high performance computing (HPC) ook uit te breiden met een kwantumcomputingplatform dat is ontwikkeld door kwantumspecialist IonQ. Zowel in het geval van de LUMI als Dell - die de kwantumeenheid toevoegt aan PowerEdge-servers - gaat het om hele kleine kwantumsystemen van enkele qubits, meer om het concept van een hybride machine te testen dan dat er gelijk grote breinkrakers mee opgelost kunnen worden. Maar ze kondigen wel een nieuwe tak van HPC aan.

AI vraagt nieuwe aanpak

Het slechts zes jaar oude Cerebras Systems uit Sunnyvale in Californië onthulde deze week de Andromea, een supercomputer die helemaal is ingericht voor het bewerken van grote natuurlijke taalmodellen (LLM) en andere deeplearningtaken. Met de inzet van duizenden grafische processoren bereikt het systeem ook een exaflop en kan het zich wat dat betreft meten met de aanvoerder van de supercomputer Top 500. De Andromea is bijzonder omdat de machine 16 Wafer Scale Engines (WSE-2) bevat. Dat zijn de tot nu toe grootste siliciumchips met elk een oppervlak van 54,8 vierkante centimeter. Elke chip bevat 2,6 biljoen transistoren in 850.000 kernen. In totaal zijn dat 13,5 miljoen cores ofwel 60% meer dan de Frontier.

Doordat de Andromea is samengesteld uit modules (CS-2) gaat het opbouwen van het systeem veel sneller, claimt Andrew Feldman, medeoprichter en CEO van Cerebras in een interview met ZDNet. Het installeren van de Frontier kostte een paar jaar en 600 miljoen dollar. De Andromea kon binnen drie dagen in gebruik genomen worden en had een prijskaartje van 30 miljoen dollar. Er zitten echter wel meer verschillen tussen de twee. De Andromea werkt met 16-bit half precision en de Frontier met 64-bit double precision. 

HPC als clouddienst

De Andromea is beschikbaar als clouddienst via Colovore, een hostingbedrijf uit Santa Clara in Californië. Waar supercomputers in het verleden eigenlijk alleen door wetenschappers aan kennisinstellingen of grote organisaties zoals meteorologische instituten of farmaceutische bedrijven werden gebruikt, worden ze in toenemende mate ook interessant voor kleinere bedrijven die er tijd op kunnen inkopen om grote berekeningen snel uit te voeren.