Webvader Berners-Lee twijfelt aan het vrije web

Sir Tim Berners-Lee zet de huidige staat van het web uiteen in een open brief ter gelegenheid van de 29e verjaardag van zijn schepping. De Britse wetenschapper heeft ooit bij onderzoekscentrum CERN het WWW bedacht en geprogrammeerd. Hij schrijft nu dat het web op het punt staat om een mijlpaal te passeren: meer dan de helft van de wereldbevolking zal straks online zijn.

Commercie versus maatschappij

“Terwijl ik dit opwindende nieuws deel met mensen, krijg ik nogal eens één van deze twee bezorgde reacties. Hoe zorgen we ervoor dat de andere helft van de wereld wordt verbonden [met internet - red.]? Zijn we er zeker van dat de rest van de wereld wel verbonden wil worden met het web dat we nu hebben?” De vader van het web beschrijft bekende problemen zoals misinformatie, politieke beïnvloeding, privacyschendingen en andere bedreigingen voor de toekomst van het web.

Een kernprobleem daarbij is dat het huidige web voor het leeuwendeel wordt gevormd, bepaald en bestuurd door een handjevol grote platformen. De partijen daarachter zijn commerciële bedrijven die zich wel bewust zijn van de fundamentele problemen met het web, stelt Berners-Lee. Maar die bedrijven zijn gemaakt om winst te maximaliseren en niet om maatschappelijk nut te maximaliseren.

Spanningsveld

Dit staat haaks op het oorspronkelijke doel waarvoor de uitvinder van het web zijn losjes verbonden systeem van hypertext heeft gemaakt. Het ging de wetenschapper om informatiedeling en daarmee kennisverrijking. De dominante rol van commercie op het web zorgt dus voor een spanningsveld dat de toekomst van het web bedreigt, meent hij. “Een wettelijk of regulerend raamwerk dat oog heeft voor maatschappelijke doelen kan helpen om deze spanningen te verlichten”, schrijft de webvader.