Ondanks hoge kosten levert ICT Nederland concurrentievoordeel op

Op de eerste plaats staat dit jaar Singapore, dat Finland passeerde. De derde plaats is voor Zweden. En Nederland staat dus nummer vier, nog voor de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Europese grootmachten als Duitsland en Frankrijk halen niet eens de top tien. “Dat Nederland voor het derde jaar op rij de vierde positie – wereldwijd - inneemt op deze lijst vormt een indicatie dat ICT een bron van concurrentievoordeel is voor het land", zegt professor Henk Volberda van de Rotterdam School of Management van de Erasmus Universiteit, die via het daaraan gelieerde Inscope door het WEF ingeschakeld is voor de gegevensverzameling voor Nederland.

De index bestaat uit vier hoofdindicatoren:

1. Business en innovatieomgeving en het politiek en juridisch raamwerk om ICT te faciliteren,
2. ICT-infrastructuur, toegangskosten en de aanwezigheid van noodzakelijke vaardigheden om ICT optimaal te benutten;
3. Het omarmen en gebruiken van ICT door de overheid, het bedrijfsleven en door burgers; en
4. De economische en sociale impact van ICT.

Deze indicatoren worden elk weer uit een aantal verschillende indicatoren berekend. Nederland scoort bijzonder goed op die laatste, die meet in hoeverre ICT bijdraagt aan de ontwikkeling van nieuwe producten, diensten en businessmodellen en aan sociale vooruitgang. Hier scoort Nederland een tweede positie.

Punten van zorg

Er zijn echter ook punten van zorg. Belangrijkste daarvan is dat ICT in Nederland relatief duur is. Ons land neemt op die indicator de 72e positie in. De positie verslechtert bovendien: 3 jaar terug stond Nederland op deze indicator 47e. Met name de tarieven voor mobiel bellen en breedband liggen in Nederland relatief hoog, constateert het WEF.

Het gebruik van ICT door bedrijven en de beleidsmatige inspanningen van de overheid laten op punten ook te wensen over. Om met de laatste te beginnen: het WEF constateert dat Nederland relatief achterblijft op indicatoren als het belang van ICT in de visie van de overheid (33e positie) en het bevorderen van het gebruik van haar ICT-diensten (23e positie). Op de politieke context en regelgeving met betrekking tot de verspreiding van ICT en het ontwikkelen van bedrijfsactiviteiten neemt Nederland de zevende positie in. Volgens Volberda tonen deze bevindingen aan dat overheidsinstanties in Nederland kritisch dienen te kijken naar hun bijdrage aan het vergroten van het rendement op ICT.

Het Nederlandse bedrijfsleven scoort wel hoog op het gebruik van internet richting consumenten (een vierde plaats), maar op het vermogen om technologieën te herkennen en om te zetten in nieuwe bedrijfsmogelijkheden scoort Nederland niet hoger dan een 21e plaats. Bij de mate van training en opleiding van medewerkers reikt het Nederlandse bedrijfsleven tot een 12e plaats, en de capaciteit om te innoveren is in 10 andere landen hoger dan in Nederland.