Het gewicht van woorden, ook in ICT

Python schrapt twee aanstootgevende woorden die al vele jaren gemeengoed zijn in de ICT. Het gaat om 'master' en 'slave' in de code en documentatie van de bekende programmeertaal. Daar worden nu alternatieven voor gezocht, die niet een link hebben met het slavernijverleden van landen als de Verenigde Staten. Eerder zijn anderen Python al voorgegaan in bijstelling van hun woordkeuze. Zo heeft het open source CMS Drupal zo'n vier jaar terug de overstap gemaakt naar 'primary' en 'replica'.

What's in a name?

Het gebruik van 'master' en 'slave' is natuurlijk niet alleen een softwarekwestie. Harde schijven en optische drives hadden vroeger aan verbindingen als PATA en SCSI ook instellingen waarbij één opslagstation de baas was, en de anderen op hetzelfde 'kanaal' dan ondergeschikt waren. Dit heette, jawel, master/slave. Ophef nu onder techneuten dat tegenstanders van deze klassieke ICT-benaming overgevoelig zijn, staat in opvallend contrast met gevoeligheid onder techneuten als het om andere woorden gaat.

ICT'ers met historisch besef kunnen zich nogal eens ergeren aan gebruik van het woord 'hacken' door non-ICT'ers. Denk aan berichten in de media over hackers, hacking, cyberaanvallen, datadiefstallen en dergelijke negatieve ICT-toepassingen. In de oorsprong is hacken namelijk helemaal niet kwaadaardig, negatief of aanvallend. Laat staan cybercrimineel.

Hacken was ooit het uitpluizen van de werking van technische dingen. De andere Steve die ooit Apple heeft mede-opgericht was zo'n hacker. Steve Wozniak wist op hardwaregebied wonderen te verrichten, wat hem de bijnaam The Wizard of Woz heeft opgeleverd. Een individu dat zijn of haar technische kennis misbruikt, heet dan een cracker. Hoewel, die oude ICT-term is én in onbruik geraakt én dekt ook niet alle soorten 'hackers'.

Een DDoS-aanvaller is en doet iets anders dan een cracker. Hierbij komt ook de nuance kijken van het technische niveau dat een cracker/DDoS'er/hacker/x heeft. Zo is iemand die gebruik maakt van kant-en-klare tools en scripts geschreven door anderen een scriptkiddie. En zo zijn er wel meer woorden die duiding geven aan hetgeen wordt benoemd. What's in a name?, liet William Shakespeare al zijn karakter Julia (van de familie Capulet) verzuchten over haar Romeo (van de rivaliserende familie Montague). Hun (achter)namen verhinderen hun samenzijn.

Acceptatie, connotatie

Ergernis over de veralgemenisering (en zelfs vervuiling?) van de term hacker is voor de één een belangrijk punt, maar voor de ander een geval van overgevoeligheid. Vallen over 'master' en 'slave' is voor velen een gewichtige zaak, maar voor sommigen een zaak van té politieke correctheid. Kortom, woorden hebben gewicht. Woorden hebben waarde. Voor de één meer dan voor de ander. Het is afhankelijk van geaccepteerde definities binnen een groep, maar ook van rekening houden met definities en percepties in andere groepen. Tot slot speelt ook tijd een rol: woorden veranderen, van connotatie en betekenis dus ook van waarde.