Hangende plaat of tikkende tijdbom?

Het zijn bekende verhalen: IT-projecten die ondanks dat ze niets hebben opgeleverd, vele miljoenen kosten. Vaak zijn het pogingen om oude, mythische monolieten te vervangen en op te ruimen.

Zelf ben ik altijd benieuwd waarom zo’n IT-project niet van de grond gekomen is, of waarom sommige projecten te lang voortbestaan, terwijl men diep van binnen weet dat het geen succes wordt. Als ik mensen daarover spreek, hoor ik kreten als ‘het was een te groot project’, ‘er was geen draagvlak’ of ‘het was nooit op tijd klaar geweest’.

Een aantal van deze projecten was al ten dode opgeschreven zonder dat er één regel code aan te pas kwam. Daarnaast worden oude IT-pakketten soms niet uitgezet na de oplevering van hun vervanging, maar blijven ze deels in gebruik. Dan heb je niet één, maar twee monolieten gecreëerd. Het valt op dat er zelden gesproken wordt over de techniek zelf, maar altijd over de aanpak, draagvlak of leiderschapsproblemen. 

Europa wordt nu aan alle kanten ingehaald door China en Amerika. Israël is inmiddels omgetoverd tot een tweede Silicon Valley. Soms heb ik het gevoel dat wij, vooral binnen Nederland, last hebben van de wet van de remmende voorsprong. Twintig jaar geleden keek men nog met grote ogen naar de Nederlandse Belastingdienst. Iedereen wilde weten hoe men bij daar zo innovatief bezig was. Inmiddels is dat niet meer zo: de plaat blijft in dezelfde groef hangen. 

De tijd is aangebroken voor radicale verandering. Het getik van die hangende plaat is eigenlijk een tikkende tijdbom. Tijd om serieus na te denken over het opruimen van onze rommel. Maar functionaliteit van een monoliet waar dertig jaar op is doorontwikkeld, herbouw je niet zomaar. Maar wat als je de monoliet afstoft en gebruikt wat je nodig hebt? Bijvoorbeeld over de as van de data en de toepassing van een datacentrische aanpak. Data is het goud waar wij in Nederland allemaal op zitten, maar we benutten het niet optimaal. Er zijn talloze mogelijkheden! Ja, er zijn zeker beren op de weg en het gaat hier en daar zeker wat pijn doen. Maar zoals een wijs persoon mij ooit vertelde; beter een einde met wat pijn, dan pijn zonder einde.