Boeing verborg kritieke gebreken in bijsturende 737 Max

Ontwerpfouten in de Boeing 737 Max zijn door de fabrikant verborgen voor toezichthouder FAA en voor piloten, concludeert een Amerikaans overheidsrapport. Bij de certificering van het nieuwe toestel is de FAA 'te zacht' geweest; het heeft het een automatisch systeem voor bijsturing niet als 'kritiek voor de veiligheid' geclassificeerd. Hierdoor waren piloten niet geïnformeerd over dat anti-stall systeem, wat tot twee fatale crashes heeft geleid.

Jasper BakkerredacteurMeer van deze auteur

Het verbergen van ontwerpfouten in de 737 Max is door Boeing gedaan in zijn haast om dat nieuwe type toestel gecertificeerd te krijgen voor gebruik door luchtvaartmaatschappijen wereldwijd. Deze haast was vanwege de concurrentiestrijd met de A320neo van de Europese vliegtuigfabrikant Airbus. Het Amerikaanse Boeing heeft hierbij hoeken afgesneden en toezichthouders onder druk gezet om bepaalde aspecten van het nieuwe ontwerp over het hoofd te zien.

'Verontrustend patroon'

Deze harde woorden staan - met meer kritische constateringen en veel details - in een rapport van 238 pagina's wat nu is uitgebracht door een commissie van het Amerikaanse Congres. Dit is de weerslag van een 17 maanden lang onderzoek wat 5 formele hoorzittingen, 24 interviews en 600.000 pagina's aan documenten omvat, meldt de Financial Times.

"De feiten in dit rapport documenteren een verontrustend patroon van technische fouten en zorgwekkende verkeerde inschattingen door management bij Boeing. Het werpt ook licht op diverse tekortkomingen in overheidstoezicht en gaten in de aansprakelijkheid bij de FAA, die een significante rol hebben gespeeld bij de crashes met de 737 Max", aldus het Amerikaanse overheidsrapport.

Interne testdata: 10 seconden

Daarin wordt ook geconstateerd dat Boeing de FAA (Federal Aviation Authority) wist te beïnvloeden om mild te zijn. Zo is de luchtvaarttoezichthouder overgehaald om het automatisch ingrijpende bijsturingssysteem niet te classificeren als 'kritiek voor de veiligheid'. Piloten waren hierdoor niet op de hoogte van het bestaan van dit systeem, laat staan de werking en impact ervan.

Verder heeft Boeing volgens het rapport een belangrijke testuitslag van de bijsturing verborgen voor de FAA. Namelijk dat uit interne testdata bleek dat een piloot binnen 10 seconden moet ingrijpen als het bijsturingssysteem ten onrechte de neus van het toestel naar beneden trekt. Als een piloot er langer over doet om weer op te trekken, kunnen de gevolgen "catastrofaal" zijn. Dit is in de praktijk bevestigd door twee crashes die kort na elkaar zijn gebeurd en waarbij alle inzittenden zijn omgekomen.

Sensoralarm

Uit het rapport komt ook naar voren dat een alarmsignaal voor het bijsturingssysteem niet functioneerde in het leeuwendeel van de wereldwijde vloot aan 737 Max-toestellen. Dat alarm moet piloten waarschuwen dat er mogelijk een probleem is met de sensor die meet of er sprake is van 'overtrekken' (stall). Die sensor is aanleiding voor de automatische bijsturing om in te grijpen, wat in kort tijdsbestek herhaaldelijk is gedaan bij beide fatale vliegtuigongelukken.