Grapperhaus geeft verkenningsopdracht voor encryptiebackdoor

Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), wat valt onder het ministerie van Justitie en Veiligheid, gaat onderzoeken wat voor effect het gebruik van encryptie heeft op het opsporen van criminelen en misdaden. Grapperhaus stelt in een brief aan de Tweede Kamer dat (tijdig) inzicht door bevoegde autoriteiten in digitale gegevens wordt bemoeilijkt, vertraagd of zelfs onmogelijk gemaakt door encryptie.

EU-ministers willen backdoor

Dat neveneffect is door het kabinet in 2016 al wel erkend, in het formele standpunt vóór encryptie. Grapperhaus haakt daar op aan: "Sinds 2016 heeft de digitale ontwikkeling niet stilgestaan, zowel op het vlak van versleuteling als nieuwe bevoegdheden van de opsporing. Daarom heb ik het WODC gevraagd om het effect van encryptie op de opsporing nader te onderzoeken. Dit geactualiseerde beeld helpt bij de weging van de proportionaliteit van een eventuele oplossing."

De Nederlandse minister van Justitie en Veiligheid begint zijn brief aan de Tweede Kamer met een verwijzing naar een recent aangenomen resolutie van de Raad van de Europese Unie. Daarin spreken de EU-ministers zich uit over de noodzaak van toegang tot versleutelde data, ten behoeve van opsporingsdiensten. Dit komt effectief neer op een backdoor, hoewel dat beladen woord wordt vermeden, ten gunste van het neutralere 'wettelijke toegang'.

Volgens Grapperhaus vormt die EU-resolutie het startpunt "om tezamen met internet dienstverleners een inventarisatie uit te voeren naar technische mogelijkheden voor rechtmatige toegang tot versleuteld bewijs". Daarbij benadrukt de minister dat sterke encryptie een belangrijk beginsel is en blijft voor de veiligheid van onze maatschappij, het bedrijfsleven en de overheid. "Tegelijkertijd moeten we oog
hebben voor het effect van encryptie op het werk van opsporings- inlichtingen en veiligheidsdiensten."

'Streven om binnen kabinetsstandpunt te blijven'

"Daarom steun ik het initiatief om in EU verband gezamenlijk te onderzoeken of technische oplossingen mogelijk zijn." Volgens Grapperhaus worden er met de resolutie van de Raad  geen onomkeerbare stappen gezet. "Via de EU-inventarisatie naar rechtmatige toegang tot versleuteld bewijs wordt invulling gegeven aan het zoeken naar nieuwe oplossingen voor effectieve gegevensverstrekking. Zoals eerder aan uw Kamer gemeld wordt bij inventarisaties gestreefd om binnen het kabinetsstandpunt te blijven."